رابطه بین کارفرما و کارگر جزو شناخته شده‌ترین انواع روابط کاری است که در قانون کار شرایط اینگونه روابط مورد پیش‌بینی قرار گرفته است.
یکی از موضوعات مهمی که در قانون کار به آن اشاره شده است، بحث وظایف کارگر و کارفرما در قبال یکدیگر است.
با قاطعیت می‌توان گفت که دلیل اصلی بروز اختلاف میان کارفرما با پرسنل کاری خود عدم اجرای وظایف قانونی است. اگر کارفرما و کارگر به درستی وظایفشان را انجام دهند، یقینا هیچ گونه مشکلی در رابطه کاری به وجود نمی‌آید.
اگر به قانون کار توجه کنید، متوجه خواهید شد که جنبه حمایتی از کارگران دارد و مسئولیت‌های بیشتری را برعهده کارفرمایان قرار داده است.
حمایتی بودن قانون کار همواره مورد انتقاد اغلب حقوقدانان قرار گرفته است که البته در این زمینه موافقانی نیز وجود دارد. منتقدان این قانون بیان می کنند که شرایط و مقررات درج شده در حوزه حقوق کار نباید به گونه‌ای باشد که تفاوت زیادی بین کارگر و کارفرما ایجاد گردد.
در واقع این افراد معتقدند که حمایت بیش از حد قانونگذار از قشر کارگر سبب ایجاد شکاف در روابط طرفین می‌شود و همچنین ممکن است که زمینه سوء استفاده کارگران نیز فراهم شود.
همچنین در مقابل منتقدان افرادی هستند که در این زمینه نظر موافق دارند و استدلال افراد این است که با توجه به این که در سالیان اخیر همواره شاهد سوء استفاده کارفرمایان از قشر کارگر بوده‌ایم، باید قانونی تصویب می‌شد تا از اینگونه تبعیض‌ها جلوگیری کند.
در هرصورت در حال حاضر مبنای اصلی روابط کارگر و کارفرما، قانون کار است و اگر اختلاف و مشکلی بین آنها به وجود آید، باید به این قانون رجوع کرد.
البته اختلافات در حوزه کاری یک امر طبیعی است و همواره شاهد وقوع آن در مشاغل مختلف هستیم. اگر کارگر به دستورات کارفرما توجهی نکند و بالعکس کارفرما به تعهدات قانونی خود پایبند نباشد، زمینه مشکلات کاری بین طرفین را به وجود می‌آورد.
گاهی اوقات اختلافات کاری بسیار جزئی هستند نیازی به طرح شکایت قانونی نیست. اما در مواقعی نیز رفع مشکلات بین کارگر و کارفرما جزء اقامه دعوا در مراجع ذی صلاح میسر نمی‌باشد.
به طور کلی زمانی که کارفرما با انجام رفتارهایی از خود اقدام به تضییع حقوق کارگران می‌کند، این قشر زحمت کش جامعه برای احقاق حقوق خود چاره‌ای جزو شکایت از کارفرما ندارد.
طرح دعوا و شکایت جزو حق قانونی هرفردی در جامعه است و قانون این حق را به عموم جامعه داده است تا برای برقراری عدالت و رسیدن به حق و حقوق خود اقدامات قانونی را انجام دهند.
در صورتی که کارگر یا کارفرما در اجرای وظایف خود کوتاهی کنند، طرف مقابل به لحاظ قانونی این اختیار را دارد تا بتواند علیه آنها طرح شکایت کند.
حال اگر کارفرما مرتکب تخلفی شود یا رفتاری را انجام دهد که علاوه بر پایمال کردن حقوق کارگر، مقررات قانون کار را نقض کرده باشد، در این صورت کارگر می‌تواند از کارفرما در مراجع قانونی طرح شکایت کند.
مراجع صلاحیتدار برای اقامه دعاوی کار، وزارت کار و رفاه اجتماعی است که اختلافات بین کارگر و کارفرما در آن مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
در صورتی که کارگر قصد شکایت از کارفرما را داشته باشد، باید شکایت خود را در اداره کار مطرح کند. در اداره کار مراجعی چون هیات تشخیص و هیات حل اختلاف برای رسیدگی به دعاوی کار تعریف شده‌اند.
هیات تشخیص جز مرحله بدوی و هیات حل اختلاف در واقع همان مرحله تجدید نظر در دعاوی کار است. با توجه به این که این دعاوی از اهمیت بالایی برخوردار اند و رسیدگی به آنها مستلزم آیین و تشریفات خاصی است، در دو مرحله جداگانه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
البته قانون کار طرفین را برای حل اختلافات و مشکلات پیش آمده در حوزه کار به صلح و سازش دعوت می‌کنند. اگر سازش برای رفع مشکلات بین کارگر و کارفرما موثر نباشد، در نهایت موضوع طرح شکایت در اداره کار مطرح می‌شود.
گفتنی است که اگر کارگر قصد شکایت از کارفرما را داشته باشد، باید دلیل قاطعی برای اثبات ادعای خود مطرح کند. در واقع شاکی باید تخلف رخ داده از سوی کارفرما را با ذکر ادله و مدارک کافی در اختیار هیات تشخیص اداره کار قرار دهد تا شکایت وی در مرحله رسیدگی قرار گیرد.
یکی از تخلفات بارزی که ممکن است از سوی کارفرمایان رخ دهد، بحث دریافت برگه سفید امضاء از کارکنان خود است. منظور از برگه سفید امضاء همان قرارداد کاری است که بدون درج شرایط قانونی در آن به امضاء طرفین می‌رسد و کارگر و کارفرما ملزم به اجرای مفاد قانونی آن هستند.
این که کارفرما اقدام به انعقاد قرارداد سفید امضاء با کارکنان خود کند، تخلف محسوب نمی‌شود اما سوء استفاده از این قرارداد یقینا برای کارفرما ضمانت اجرای قانونی خواهد داشت.
زمانی که کارگر و کارفرما قصد همکاری باهم را داشته باشند، در ابتدا قرارداد کاری منعقد می‌کنند و در متن قرارداد به شرایط کار، وظایف طرفین نسبت به یکدیگر، تاریخ شروع کار و موارد دیگر درج می‌شود.
گاهی اوقات کارفرمایان از کارکنان خود درخواست می‌کنند که با آنها قرارداد سفید امضاء منعقد کند. با توجه به این که در قرارداد مواردی ذکر نشده است و طرفین در مورد شرایط کار به توافق نرسیده‌اند، کارفرما می‌تواند مفاد قرارداد را به نحوی تنظیم کند که در نهایت به نفع او باشد.
اگر کارگر چنین قراردادهایی را با کارفرما منعقد کند، به معنای رضایت او از شرایط کار است و اگر کارفرما در این زمینه تخلفی را انجام دهد، شرایط برای شکایت کارگر از کارفرما تا حدی مشکل می‌شود.
قرارداد کار تضمین‌کننده رابطه کارگری و کارفرمایی می‌باشد. به بیان دیگر، قرارداد می‌تواند رابطه کاری بین کارگر و کارفرما را احراز کند. در قرارداد شفاهی اثبات رابطه کاری تا حدود زیادی با مشکل مواجه می‌شود و باید در این زمینه ادله و مدارک کافی در جهت اثبات این گونه روابط صورت گیرد.
اما قراردادی که به صورت سفید امضاء بین کارگر و کارفرما منعقد شود، اعتبار قانونی زیادی ندارد یقینا مشکلاتی را برای طرفین به خصوصا کارگران ایجاد خواهد کرد.
یکی از سوالات مهمی که مطرح می‌شود این است که آیا گرفتن برگه سفید امضاء از کارگر امری قانونی محسوب می‌شود؟ تکلیف قانونی اخذ قراردادهای سفید امضاء در روابط کاری چه می‌باشد؟ در صورتی که کارفرما از کارگر برگه سفید امضاء دریافت کند، چگونه می‌توان علیه او شکایت کرد؟
آشنایی با قرارداد کاری سفید امضاء
زمانی که فردی قصد همکاری با یک مجموعه یا شرکتی را داشته باشد، بین طرفین قرارداد کاری بسته می‌شود. به طور کلی، قرارداد شرایط حاکم بر کار را با جزئیات مشخص می‌کند. در واقع در قرارداد کار تمامی شرایط و مقررات کار مشخص می‌شود و طرفین ملزم به اجرای صحیح آن هستند.
تمامی مفاد و موارد درج شده در قرارداد کار برای کارگر و کارفرما لازم‌الاجرا می باشد و می‌بایست در محل کار به خوبی آنها را اجرا کنند. عدم انجام مفاد قرارداد می‌تواند منجر به قطع رابطه کاری و در نهایت خاتمه یافته قرارداد شود.
به احتمال فراوان با برگه سفید امضاء یا قرارداد کاری سفید امضاء برخورد کرده باشید یا در این زمینه اطلاعات نسبی داشته باشید. برگه‌های سفید امضا در کلیه قراردادهای کاری مطرح است و تبادل آن بین طرفین یک امر بدیهی است.
در کلیه قراردادهای کاری، امضاء طرفین باعث اعتبار بخشیدن به آن می‌شود و جز ارکان اصلی هر سند یا قراردادی است. اما گاهی قبل از آن که مفادی در قرارداد درج یا تکمیل بشود، مورد امضا قرار می‌گیرد که در این صورت می‌توان به چنین سندی برگه سفید امضا یا قرارداد سفید امضاء گفت.
البته بحث اعتبار و ارزش قراردادهای کاری سفید امضا موضوع بسیار مهمی است که در مراجع قضایی و در مرحله اثبات تبدیل به موضوع پیچیده و مهمی می‌شود.
قرارداد سفید امضاء به قراردادی گفته می‌شود که قبل از تهیه و تنظیم آن توسط طرفین به امضا می‌رسد. در واقع پیش از آن که طرفین در مورد نحوه تنظیم آن و مفاد قرارداد به توافق کلی برسند، به امضا هردو طرف می‌رسد.
امضا چنین قراردادهایی را در روابط کاری شاهد آن هستیم که کارفرما در بدو شروع کار از کارگر برگه سفید امضا دریافت می‌کند.
لازم به ذکر است انعقاد قراردادهای سفید امضاء با رضایت و اراده طرفین صورت می‌گیرد و با توجه به عدم اعتبار کافی این گونه قراردادها تمامی عواقب و مسئولیت ها برعهده طرفین می‌باشد.
برگه سفید امضاء در روابط کاری تا چه میزان اعتبار دارد؟
همانطور که گفته شد، کلیه قراردادها ارکان گوناگونی دارند که رکن اصلی در تمامی قراردادها امضاء طرفین می‌باشد. درج امضا در قراردادهای کاری دلالت بر هویت امضا‌کننده دارد که در این زمینه یک اصل محسوب می‌شود.
به بیان دیگر، اعتبار برگه سفید امضا به امضاء طرفین است و زمانی که این قراردادها به امضا طرفین می‌رسد، نشان از موافقت و پذیرش طرفین قرارداد با شرایط کاری می‌باشد.
برگه سفید امضا برگه‌ای است که امضای آن پیش از تنظیم و یا تکمیل آن انجام شده است. لازم به ذکر است که بر اساس قانون شخصی که مدعی آن است که قرارداد به صورت سفید امضا بوده است، مدعی شمرده می‌شود و بار دلیل سفید امضا بودن سند به عهده خود اوست.
به این معنا که باید اثبات نماید امضای قرارداد پیش از تنظیم و یا تکمیل سند انجام شده است.
همواره این سوالات مطرح می‌شود که برگه یا قراردادهای سفید امضا اعتبار دارند؟ اعتبار چنین قراردادهایی چه میزان است؟ آیا قراردادی که به صورت سفید امضا بین طرفین منعقد می‌شود، از دیدگاه قانونی اعتبار کافی دارد یا خیر؟ اگر سفید امضا بودن قرارداد به اثبات رسید، مفاد آن قرارداد در صورتی که بدون نوشته امضا شده باشد یا پس از امضا تکمیل شده باشد، تا چه حد اعتبار دارد؟
در مورد اعتبار اسناد و قراردادهای سفید امضاء همواره بین حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد و برخی چنین قراردادهایی را فاقد اعتبار تلقی می‌کنند اما برخی دیگر امضا چنین قراردادی را قانونی و دارای اعتبار کافی می‌دانند.
لازم به ذکر است که برگه سفید امضا در برابر قراردادهایی که تمام مفاد آن توسط طرفین به امضا می‌رسد، اعتبار چندانی ندارد. در واقع نمی‌توان قراردادهای سفید امضا را به لحظ اعتبار قانونی با سایر قراردادها مقایسه کرد.
در هر صورت امضا برگه‌های سفید امضاء نوعی مسئولیت قانونی برای طرفین به وجود می‌آورد که می‌بایست نحوه و شرایط تنظیم آن را به اثبات برسانند.
ارائه برگه و قرارداد سفید امضاء به دیگری از لحاظ عرفی به منزله نمایندگی برای تنظیم آن می‌باشد. برای بی اعتبار کردن سند سفید امضا، خوانده نه تنها باید سفید امضا بودن سند را ثابت کند، بلکه باید اثبات کند که از این امضا سوء استفاده شده است.
هرگاه کسی برگه سفیدی را امضاء کرد و به دیگری سپرد تا آن را تکمیل و استفاده نماید در حقیقت به دارنده اختیار داده تا متن مذکور را تکمیل و استفاده نماید.
در هر حال انعقاد قرارداد کاری به صورت سفید امضاء فقط در حدودی که صاحب امضاء به تحویل‌گیرنده سفید امضاء اذن در تنظیم نموده الزام‌آور است.
اصل بر این است که قرارداد مذکور معتبر است مگر اینکه امضاءکننده مدعی سوء استفاده از آن شود. در این صورت اثبات ادعا با مدعی است و در صورت اثبات سند مذکور فاقد ارزش حقوقی می‌باشد.
برگه سفید امضاء در روابط کارگر و کارفرما
برگه‌های سفید امضا در روابط بین کارگر و کارفرما اهمیت بالایی دارد و در بسیاری از روابط کاری، کارگر به کارفرما برگه سفید امضا می‌دهد و کارفرما نیز آن را قبول می‌کند. ارائه برگه سفید امضا تا حد زیادی به اعتماد طرفین نسبت به هم بستگی دارد.
در واقع کارگر بدون آن که از شرایط و مفاد قرارداد آگاه باشد، اقدام به امضای آن می‌کند و در نهایت می‌بایست در برابر عواقب آن پاسخگو باشد.
امضاء قرارداد بدون اطلاع و آگاهی از شرایط و مفاد آن زمینه سوء استفاده را برای طرفین به وجود می‌آورد که کارگر یا کارفرما می‌توانند از انجام وظایف قانونی خود در قبال یکدیگر خودداری کنند.
برخی از کارفرمایان با دریافت برگه سفید امضا از کارگر از انجام وظایف خود مانند بیمه کردن کارگران و ایجاد شرایط رفاهی متاسب برای آنها امتناع می‌کنند و از این جهت می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را برای کارگران به وجود آورد.
امضاء قرارداد سفید امضاء برای کارگران چه مشکلاتی دارد؟
همانگونه که گفته شد، امضا قراردادهای سفید امضا در روابط کاری امری رایج و مرسوم می‌باشد. در این شرایط کارگر به کارفرما برگه سفید امضاء می‌دهد و کارفرما می‌تواند مفاد و شرایط کار را به نفع خود در قرارداد ذکر کند.
همانطور که ذکر شد، در قراردادهای سفید امضاء، طرفین در مورد مفاد قرارداد و شرایط کار به توافق کلی نمی‌رسند. در واقع تنها برگه‌ای بدون درج مندرجات قانونی به امضا طرفین می‌رسد و هیچ گونه مفادی در آن درج نمی‌شود.
در حالت کلی، امضا چنین قراردادهایی به ضرر کارگران تمام می‌شود؛ زیرا آنها از شرایط درج شده در قرارداد آگاهی ندارند و کارفرما می‌تواند مواردی که به نفع خود باشد را در قرارداد ذکر می‌کند.
در واقع در چنین قراردادهایی کارفرما به راحت‌ترین شکل ممکن می‌تواند از کارگر سوء استفاده کند و شرایط کاری را به نحوی فراهم می‌کند که نهایتا به ضرر کارگر تمام شود.
در کلیه قراردادهای کار مواردی مانند میزان دستمزد و حقوق کارگر، شرایط پرداخت حق بیمه برای کارگران، شرح وظایف کاری و مواردی دیگر درج می‌شود. اما در قرارداد سفید امضا بدون درج موارد مزبور به امضاء طرفین می‌رسد که نهایتا در این بین کارگر متضرر خواهد شد.
در قرارداد سفید امضا کارگر هیچ اطلاعی از بندهای تنظیم شده در قرارداد ندارد. او تنها زمانی از آنچه ناخواسته امضا کرده است باخبر می‌شود که به دلیلی بخواهد به کار خود پایان دهد. همچنین ممکن است مشکلی از نظر شرایط کار داشته باشد و نسبت به آن اعتراض کند.
در این حالت کارفرما با نشان دادن برگه امضا شده توسط کارگر او را از شرایط مطلع می‌کند. برگه قراردادی که پیش از این سفید بود و حالا با شرایط مطلوب کارفرما پر شده است.
سوء استفاده کارفرمایان از قرارداد سفید امضاء و مجازات قانونی آن
قراردادهای کاری سفید امضاء می‌تواند زمینه سوء استفاده برای کارفرمایان را فراهم کند. به لحاظ قانونی، سوء استفاه از چنین قرارداد هایی جرم محسوب شده و که مجازات‌های سنگینی نیز در این زمینه تعیین شده است.
در واقع سوء استفاده از قرارداد سفید امضاء رفتاری مجرمانه به شمار می‌رود و کارفرما به میزان مجازات درج شده در قانون محکوم خواهد شد.
به موجب ماده 673 قانون مجازات اسلامی، هر کس از سفید مهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست آورده سوء استفاده نماید، به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.
بنابراین در صورتی که اثبات شود کارفرما از برگه‌های سفید امضاء قصد سوء استفاده دارد، به مجازات حبس از 1 تا 3 سال محکوم خواهد شد.
برگه‌های سفید امضایی که از طرف کارگر به کارفرما داده می‌شود، در حکم امانت می‌باشد. بنابراین سوء استفاده کارفرما از چنین اوراقی در قانون مجازات اسلامی مصداق بارز جرم است.
منظور از سوء استفاده در قانون مجازات اسلامی این است که کارفرما برگه سفید امضا را به گونه‌ای پر کند که تمامی شرایط و مفاد آن به نفع وی باشد.
به بیان دیگر، پرکردن جاهای سفید برگه به ضرر شخصی که زیر آن را امضا یا مهر نموده سوء استفاده از سفید مهر یا سفید امضاء صورت گرفته که این عمل در قانون جرم و دارای مجازات است که مجازات آن بیان شد.
کارفرما در این شرایط امین کارگر محسوب می‌شود و سوء استفاده او از برگه سفید امضا می‌تواند مصداق بارز جرم خیانت در امانت باشد.
آیا اخذ برگه سفید امضاء از کارگر قانونی است؟
دریافت برگه سفید امضاء از کارگر امری قانونی محسوب می‌شود و کارفرما می‌تواند آن را قبول کند. در واقع کارگر برای شروع همکاری و در بدو کار به کارفرما برگه سفید امضاء داده و به فعالیت شغلی خود ادامه می‌دهد.
در این صورت کارفرما امین کارگر محسوب شده و نباید از چنین برگه‌هایی سوء استفاده نماید. گاهی اوقات کارفرمایان از کارگران برگه‌های سفید امضاء دریافت می‌کند و تمامی مفاد قرارداد را به گونه‌ای تنظیم می‌نماید که به ضرر کار باشد.
به طور مثال در برگه سفید امضاء موردی را عنوان می‌کند که کارگر تمایلی به دریافت حق بیمه ندارد که در این صورت کارفرما می‌تواند از پرداخت حق بیمه کارگران خودداری کند.
این مسئله همان سوء استفاده کارفرما از برگه‌های سفید امضاء است که مطابق قانون چنین رفتارهایی جرم شناخته می‌شوند.
بر اساس ماده ۱۰ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، انعقاد چنین قراردادهایی که به نوعی در نتیجه توافق کارگر و کارفرما شکل می‌گیرد، تخلف است و اگر در مراجع قانونی وجود چنین قراردادهایی به اثبات برسد، با متخلفان برخورد قضایی می‌شود. سوء استفاده از قراردادهای سفید امضاء جرم می‌باشد که کارفرما به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.
توصیه‌های مهم در مورد ارائه برگه سفید امضاء در روابط کاری
همانگونه که گفته شد، برگه سفید امضاء بدون توافق طرفین در مورد شرایط کار از طرف کارگر به کارفرما ارائه می‌شود. ارائه چنین برگه‌هایی می‌تواند زمینه سوء استفاده کارفرما را فراهم کند و در نهایت مشکلات فراوانی را برای کارفرما به وجود می‌آورد.
در واقع، امضای یک قرارداد سفید کاری می‌تواند عواقب سختی برای طرفین قرارداد کار خصوصا کارگران داشته باشد. به عنوان یک کارگر تا جایی که مقدور است از امضای چنین قراردادهایی تحت هرعنوان خودداری کنید.
هرچند برای استخدام تحت فشار باشید و یا مدت طولانی بدون شغل و درآمد باشید. به خاطر داشته باشید که امضای قرارداد سفید امضا می‌تواند مشکلاتی به مراتب بیشتر برای شما ایجاد کند.
حتی اگر کارفرما شما را مجبور به دادن برگه سفید امضاء کرد، تحت هیچ شرایطی با درخواست وی موافقت نکنید زیرا عواقب جبران ناپذیری در انتظارتان خواهد بود. ارائه برگه سفید امضا می‌تواند به ضرر کارگر و به نفع کارفرما باشد.
اخذ وکیل و مشاور حقوقی برای طرح شکایت از کارفرما
داشتن وکیل در ارتباط با شکایات کارفرما و کارگر علیه یکدیگر می‌تواند تا حد زیادی به نفع طرفین باشد. اقامه دعاوی کار اصول و مقررات مشخصی دارد و از این جهت بهتر است اقامه این دعاوی از جانب وکلای متخصص و مجرب انجام شود.
در قانون ایران هیچ گونه الزامی برای داشتن وکیل برای اصحاب دعوا تعیین نشده است و این موضوع به اختیار خواهان و خوانده دعوا بستگی دارد.
وکلایی که به صورت تخصصی در حوزه دعاوی کار فعالیت می‌کنند، به وکیل کار شهرت دارند. چنین رویه‌ای در مورد تمامی دعاوی حقوقی و کیفری مطرح است و وکیلی که صرفا در یک سری حوزه‌های خاص پرونده قبول می‌کنند، در همان حوزه شهرت پیدا می کنند.
وکیل کار علاوه بر این که به مقررات و قوانین کار تسلط کافی دارد، به خوبی می‌تواند از موکل خود دفاع کرده و تمامی مراحل اقامه دعوا را انجام دهد.
بنااین اگر کارفرما انعقاد قرارداد سفید امضاء را از شما درخواست کرد، سعی کنید با درخواست وی در ابتدا موافقت نکنید.
در صورتی که تحت هر شرایطی قرارداد سفید امضاء با کارفرما منعقد کردید و در طول دوران همکاری متوجه شدید که کارفرما از این شرایط به نفع خود سوء استفاده کرده است، در اسرع وقت این موضوع را با وکیل دادگستری یا مشاور حقوقی در میان بگذارید.
تجربه و دانش بالای وکیل کار یا مشاور حقوقی در این زمینه می‌تواند در جهت حل مشکلاتتان با کارفرما موثر باشد.
با توجه به این که ممکن است کارگران شناخت کافی از شرایط قرارداد سفید امضاء نداشته باشند، همواره توصیه می‌شود که قبل از این که با کارفرما چنین قراردادی را به امضاء برسانید، از مشاوره حقوقی افراد مجرب استفاده کنید تا بعدا در این زمینه دچار مشکل نشوید.
بسیاری از مسائل به وجود آمده در زمینه انعقاد برگه سفید امضاء در روابط کاری به دلیل عدم برخورداری اطلاعات حقوقی طرفین است.
بنابراین کارگرانی که قصد طرح شکایت از کارفرما را داشته باشند، بهتر است کلیه فرآیند شکایت از تنظیم شکوائیه تا حضور در جلسه رسیدگی را برعهده وکیل دادگستری و کارشناسان حقوقی متخصص در امور دعاوی کار قرار دهند.
رسیدگی به شکایات کارفرما و کارگر در اداره کار
در صورتی که کارگر یا کارفرما مرتکب انجام تخلفاتی در محیط کار شد، بحث شکایت و اقامه دعوی مطرح می‌شود.
حال سوالی اساسی اینجاست که اگر کارگر یا کارفرما قصد شکایت علیه یکدیگر را داشته باشند، باید به کدام مرجع مراجعه کند؟ یا کدام مرجع قانونی صلاحیت رسیدگی به دعاوی میان کارگر و کارفرما را دارد؟
مرجع صالح به رسیدگی شکایت کارفرما و کارگر علیه یکدیگر در قانون کار پیش بینی شده است و پیگیری‌های قانونی از طریق این مراجع صورت می‌گیرد.
ماده 157 قانون کار به مراجع صالح به رسیدگی اختلافات کارگر و کارفرما اشاره می‌کند. طبق این ماده، اختلاف رابطه کارگری و کارفرمایی در وهله اول از طریق سازش در شورای اسلامی کار انجام می‌شود.
در واقع قانونگذار تاکید به حل و فصل اختلاف رابطه کاری به صورت صلح و سازش دارد که شورای اسلامی کار موظف به انجام چنین وظیفه قانونی است.
در صورتی که اختلاف بین کارگر و کارفرما به حدی باشد که از طریق سازش حل و فصل نباشد، مراجع رسیدگی‌کننده، هیات‌های تشخیص و حل اختلاف اداره کار هستند.
بنابراین شکایت کارگر از کارفرما در وزارت کار و رفاه اجتماعی رسیدگی خواهد شد. هیات تشخیص و حل اختلاف دو مرجع تخصصی رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما هستند که در اداره کار مستقر هستند.
دعاوی کار مانند سایر دعاوی در دو مرحله بدوی و تجدید نظر رسیدگی می‌شوند. هیات تشخیص همان مرحله بدوی و هیات حل اختلاف مرحله تجدید نظر محسوب می‌شود.
در واقع رسیدگی به شکایت کارگر ابتدا در هیات تشخیص انجام می‌شود. هیات تشخیص اداره کار از افراد ذیل تشکیل می‌گردد:
- یک نفر نماینده وزارت کار و امور اجتماعی
- یک نفر نماینده کارگران به انتخاب کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان
- یک نفر نماینده مدیران صنایع به انتخاب کانون انجمن‌های صنفی کارفرمایان استان.
این هیات از طرفین دعوا دعوت به حضور در جلسه دادرسی می‌نماید. جلسه هیات تشخیص با حضور هر سه نفر اعضاء تشکیل خواهد شد. ریاست جلسات با نماینده واحد کار و امور اجتماعی بوده و تصمیمات هیات به اتفاق یا اکثریت آراء اتخاذ خواهد شد.
هیات تشخیص برای یک مرتبه از اصحاب دعوا و نمایندگان آنها دعوت به عمل می‌آید. اگر هریک از طرفین دعوی در جلسات رسیدگی حضور نداشته باشند، هیات تشخیص به پرونده مربوطه رسیدگی کرده و رای مقتضی را صادر می‌نماید.
حضور کارفرما و کارگر می‌تواند در جلسه رسیدگی به نفع آنها باشد. با توجه به این که شکایت علیه کارگر تنظیم شده است، حضور وی برای دفاع از خود می‌تواند بسیار تاثبرگذار باشد.
در صورتی که یکی از طرفین از حضور در جلسه رسیدگی امتناع ورزد، هیات تشخیص به صورت غیابی اقدام به صدور رای می‌کند و با توجه به این که دفاعیات خوانده انجام نشده است، حکم علیه وی صادر خواهد شد.
کارگر برای اثبات ادعای خود می‌بایست ادله قابل قبولی را در جلسات رسیدگی ارائه دهد تا این هیات با درخواست وی موافقت کند و بتواند در نهایت حکم به نفع وی صادر نماید.
در هر صورت، هیات تشخیص اداره کار بعد از تشکیل جلسه و بررسی اظهارات و دفاعیات طرفین، رای مقتضی را صادر می‌کند.
رای صادره از هیات تشخیص قطعی و لازم‌الاجرا نیست و طرفین می‌توانند در صورت داشتن اعتراض آن را در مهلت قانونی اعلام کنند.
رسیدگی به اعتراض خواهان یا خوانده به حکم صادر شده در هیات حل اختلاف انجام می‌شود. این هیات به عنوان مرجع تجدید نظر در دعاوی کار شناخته می‌شود.
رای صادر شده از هیات تشخیص به مدت 15 روز اعتبار تجدید نظر دارد. به بیان دیگر، طرفین از تاریخ صدور حکم به مدت پانزده روز فرصت دارند تا نسبت به رای صادره شده اعتراض بزنند.
بعد از گذشت مهلت مزبور در صورتی که طرفین اعتراضی به حکم صادره نداشته باشند، رای قطعی بوده و لازم‌الاجرا خواهد بود.
هیات‌های حل اختلاف از طرفین اختلاف برای حضور در جلسه رسیدگی کتبا دعوت می‌کنند. عدم حضور هر یک از طرفین یا نماینده تام‌الاختیار آنها مانع رسیدگی و صدور رای توسط هیات نیست، مگر آن که هیات حضور طرفین را ضروری تشخیص دهد.
در هر حال هیات حتی‌الامکان ظرف مدت یک ماه پس از وصول پرونده، رسیدگی و رای لازم را صادر می‌نماید.
شکایت از کارفرما به دلیل سوء استفاده از برگه سفید امضاء
سوء استفاده کارفرما از قرارداد و برگه سفید امضاء جرم محسوب شده و کارگر به لحاظ قانونی این اختیار را دارد تا از کارفرما طرح شکایت قانونی کند. گفتنی است که عدم سوء استفاده کارفرما در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری نشده است.
در غیر از موارد سوء استفاده و هرگونه استفاده دیگر از سفید امضاء به نحوی که مصداق سوء استفاده نباشد، از لحاظ حقوقی قابل پذیرش است.
با توجه به این که سوء استفاده از برگه‌های سفید امضاء جرم محسوب می‌شود، رسیدگی به آن در صلاحیت مراجع قضایی است. البته کارگر می‌تواند وقوع چنین امری را از طرف کارفرما با اداره کار مطرح کند که در نهایت در این زمینه پرونده تشکیل شده و به مرجع قضایی صالح ارجاع داده می‌شود.
مرجع حل اختلاف بین کارگر و کارفرما هیات‌های تشخیص و حل اختلاف اداره کار هستند اما با توجه به این که این دعاوی زمینه کیفری دارند، رسیدگی به آن از صلاحیت اداره کار خارج است و در مراجع دادگستری به آن رسیدگی می‌شود.
به طور کلی رسیدگی به دعاوی کیفری در صلاحیت مراجع قضایی کیفری می‌باشد. برخلاف شکایت حقوقی که رسیدگی به آن در مراجع صالح یک طرفه است، رسیدگی به شکایت کیفری ابتدا در دادسرا و سپس در دادگاه کیفری صورت می‌گیرد.
با توجه به این که سوء استفاده کارفرما از برگه سفید امضاء جرم تلقی شده است، رسیدگی به آن ابتدا در دادسرا محل وقوع جرم انجام می‌گیرد.
مطابق قانون رسیدگی به کلیه جرایم ابتدا در دادسرا انجام می‌گردد، مگر برخی از جرایم که مستقیما در دادگاه مطرح می‌شوند. با توجه به این که وقوع جرم از جمله مسائل حساس و مهم در کشور ما به شمار می‌رود، رسیدگی به پرونده‌های کیفری طی چند مرحله صورت می‌گیرد و باید وقوع جرم نزد مرجع تعقیب به اثبات برسد.
مرجع صالح رسیدگی‌کننده به شکایات کیفری ابتدا دادسرا و سپس دادگاه کیفری می‌باشند. با توجه به نوع و موضوع شکایت مطرح شده، پرونده به مرجع کیفری صلاحیت دار فرستاده می‌شود تا بررسی‌های لازم در این زمینه صورت گیرد.
به همین جهت شکایت به دلیل سوء استفاده از برگه سفید امضا ابتدا در دادسرا مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در این مرجع تحقیقات مقدماتی به صورت کامل صورت می‌گیرد و بعد از اثبات وقوع جرم که همان سوء استفاده کارفرما از برگه سفید امضاء است، پرونده با صدور قرار کیفرخواست به دادگاه کیفری صالح برای بررسی‌های نهایی و صدور حکم ارجاع داده می‌شود.
در نهایت دادگاه کیفری به اتهام کارفرما رسیدگی کرده و در نهایت کارفرما به میزان مجازات درج شده در ماده 673 قانون مجازات اسلامی محکوم می‌شود.
در صورتی که کارفرما نسبت به رای صادر شده اعتراض داشته باشد، پرونده برای بررسی مجدد در مراجع تجدید نظر مورد بررسی قرار می‌گیرد. صدور رای توسط مرجع تجدید نظر قطعی و لازم‌الاجرا است و حکم یک تا سه سال حبس برای کافرما اجرا خواهد شد.
البته شرایط و مقررات مربوط به اعاده دادرسی نیز به عنوان حق قانونی کارفرما محفوظ است و می‌تواند درخواست اعاده دادرسی را در این زمینه به مرجع مربوطه ارائه دهد.
تنظیم شکوائیه مرتبط با دعاوی کار
بروز اختلاف و درگیری بین کارفرما و کارگر یک امر بدیهی است و در بسیاری از حوزه‌های کاری این امر به وقوع می‌پیوندد. در قانون کار هیات‌های تشخیص و حل اختلاف به منظور رسیدگی به اختلافات بین کارگر و کارفرما در نظر گرفته شده است.
در هر صورت چنانچه قصد شکایت علیه کارفرما به دلیل سوء استفاده از اسناد سفید امضاء را دارید، باید در وهله اول بتوانید شکواییه مرتبط با موضوع دعوا تنظیم کنید.
در صورتی که تنظیم شکواییه به درستی انجام نشده باشد، توسط مرجع ذی صلاح رسیدگی نخواهد شد.
تنظیم شکواییه اصولا توسط وکلا و کارشناسان حقوقی صورت می‌گیرد که تنظیم آن را باید برعهده اشخاص متخصص در حوزه حقوق کار قرار دهید. به همین سبب تنظیم شکواییه مرتبط با دعاوی کار را می‌توانید در اختیار سامانه شکایت 24 قرار دهید.
مشاوره حقوقی برای شکایت از کارفرما به جهت سوء استفاده از اسناد سفید امضاء
اگر در ارتباط با سوء استفاده از اسناد سفید امضاء از کارفرما قصد طرح شکایت قانونی را دارید، راه حل مناسب برای شما استفاده از خدمات و سرویس‌های متنوع سامانه شکایت 24 می‌باشد که می‌توانیم شما را در تمام مراحل شکایت راهنمایی کنیم.
اصولا طرح شکایت از کارفرما از طریق مراجع قانونی، کمی زمانبر و نیازمند رعایت یکسری موارد قانونی است که بدون بهره‌گیری از کارشناسان و مشاوران حقوقی مجرب عملا روند رسیدگی را دشوار می‌کند.
اخذ وکیل در این زمینه می‌تواند کمک فراوانی به طرفین دعوی کند اما به دلایل گوناگون ممکن است امکان دسترسی به وکیل وجود نداشته باشد. در این شرایط دریافت مشاوره حقوقی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
مشاوره حقوقی آنلاین یا تلفنی مزیت‌های فراوانی دارد که برخورداری از شرایط مناسب اطلاعات حقوقی امکان پذیر است.
از طریق مشاوره حقوقی می‌توان اطلاعات لازم در مورد نحوه طرح شکایت مرتبط با دعاوی کار و همچنین انجام مراحل لازم در این زمینه را کسب کرد.
در واقع با کمترین هزینه و در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌توان اقدام به طرح شکایت علیه کارفرما به دلیل سوء استفاده از برگه‌های سفید امضاء کرد.
شکایت 24 با بهره مندی از مشاوران و کارشناسان مجرب و متخصص در امور حقوق کار و ارائه خدماتی نظیر مشاوره‌های تخصصی حقوقی، می‌تواند شما را در تمامی مراحل ثبت شکایت یاری نماید.
در صورتی که کارفرما از اسناد سفید امضاء سوء استفاده نموده است و قصد شکایت از او دارید، بهتر است قبل از هر اقدام حقوقی از خدمات این سامانه بهره مند شوید.
چرا شکایت 24 را انتخاب کنیم؟
شکایت 24 یکی از شناخته شده‌ترین انواع سامانه حقوقی در کشور است که از وکلا، کارشناسان و مشاوران حقوقی مجرب و متخصص بهره می‌گیرد.
این سامانه آماده خدمات رسانی در کلیه امور حقوقی نظیر اختلافات حوزه کار و روابط کارگر و کارفرما و سایر مسائل حقوقی است.
همچنین این مجموعه علاوه بر ارائه مشاوره‌های حقوقی، در زمینه تهیه و تنظیم انواع اوراق قضایی و نحوه قرارداد نویسی نیز خدمات رسانی نیز می‌کند.
در هر صورت چنانچه به مشاوره حقوقی نیاز پیدا کردید و قصد تنظیم قراردادهای کاری، دادخواست، شکوائیه و سایر اوراق قضایی را دارید، قبل از هر اقدام حقوقی به سامانه مزبور مراجعه کنید و خدمات و امکانات آن بهره مند شوید.
باتوجه به این که شکایت 24 سابقه چندین ساله در زمینه ارائه خدمات حقوقی دارد و بهترین و مجرب‌ترین حقوقدانان کشور در این مجموعه فعالیت می‌کنند، می‌تواند مناسب‌ترین گزینه برای انتخاب افراد مختلف برای بهره مندی از امکانات و خدمات حقوقی باشد.
